28 Mart 2018 Çarşamba

DOLAMAN MANTARI NASIL BULUNUR







     Dolaman (Domalan,Dobalan)mantarı toprağın üst kısmında görünmediği için işinin ehli olmayan kişiler tarafından bulunması oldukça zahmetlidir. Güçtür. Sadece ilmini bilenler kolay bulur. Bulunca da mutlu olunur.  Dolaman mantarı bulmak için saatlerce uğraşanlar olur. Bahar ayları geldiğinde Karaman halkı da hemen her bölgesinde domalan mantarı arar. Gruplar halinde mantar toplamaya çıkanlar topladıkları mantarları evlerinde veya semt pazarlarında satarak değerlendirir.


Sağlık açısından faydalı olduğu biliniyor. Kendine has aromatik kokusuyla etten daha güzel, lezzetli olduğu protein açısından kırmızı ete eşdeğer de olduğu söyleniyor.
Dolaman mantarı toplamak isteyenlere domalan kumlu çıplak topraklarda veya ince çayırlıklarda aramalı. Dolaman araması bulması ne kadar zahmetli ise de faydası da oldukça fazladır. Nisan yağmurlarının ardından çıkan ‘’domalan‘’ oldukça nadir bulunur. Dolaman otunun çıktığı yerlerde toprak altında yetişir. Patatese benzeyen küremsi biçimli domalan mantarı Mayıs ayı sonuna kadar toplanabilir. Özellikle Nisan yağmurları ardında kırsal arazide bolca rastlanan domalan Karaman halkını arazilere kırlara akın ettirir.
Dolaman mantarının kültür mantarı gibi yetiştiriciliği yapılmaz. Doğada kendiliğinden yetişir. Daha çok kumlu toprakları sever yüksek yamaçlarda dağınık bir şekilde yetişir. Nisan yağmurlarından sonra olgunlaşmaya başlar. Toprağın altında gömülü olarak bulunur. Olgunlaştığında ise toprağı çatlatarak yerini belli eder. Yüzeye yakın olduğundan eller kazılarak veya kalın bir çubuk, sopa yardımıyla eşeleyerek yerinden çıkartılır.

Mantar bulmakta usta olanlar sadece değneğin ucunu toprağa vurarak bile domalan bulabilirler. Kırsal arazilerde (Barutkavran Selerek köylerinde geçen yıllarda toplamıştık.) yöresinde daha çok toplanarak temin edilen mantar semt pazarlarında satılır. Fiyatı da yağmurun az yağış olduğu dönemlerde pahalıya yağmurun çok yağdığı yıllarda normal fiyatında satılır.
     Domalan bol su ile yıkanır. Topraklı kısımları temizlenir. İster kabukları kazınarak ister doğrudan dilimleyerek pişirmeye hazır hale getirilir. Kazındıktan sonra dilimlenmeden haşlanarak da tüketilebilir.

1 yorum:

  1. çocukluğuma gittim doğruca. akşama kadar "kını kını" toplar yerdik. Bizde "kını kını" derler bu mantara. :)

    YanıtlaSil